Ένα λογότυπο αποδεκτό από όλους και πρόστιμα σε όσους δεν το σέβονται! Η χειρίστρια σκύλων οδηγών Pauline Eilers, μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Γαλλικής Ένωσης Χειριστών Σκύλων Οδηγών εξηγεί στο blog της Σχολής Λάρα πώς οι χειριστές καταφέρνουν σταδιακά να ασκήσουν συνηγορία υπέρ τους και να ξεπεράσουν τα προβλήματα με την καταπάτηση του νόμου που τους παρέχει ελεύθερη πρόσβαση παντού.

Τα περιστατικά άρνησης πρόσβασης παντού, που αντιμετωπίζουν οι τυφλοί χειριστές σκύλων οδηγών, είναι ένα παγκόσμιο φαινόμενο. Ακόμα και στις χώρες που οι νόμοι τους παρέχουν ελεύθερη πρόσβαση οπουδήποτε, όπως στην Ελλάδα και τη Γαλλία, παρατηρούνται καταπατήσεις του νόμου σε καταστήματα και μέσα μαζικής μεταφοράς. Στη Γαλλία όπου ο θεσμός σκύλων οδηγών άνθισε περίπου έναν αιώνα πριν, μια ομάδα χειριστών σκύλων οδηγών αποφάσισαν να ενώσουν τις δυνάμεις τους. Έτσι, το 1979 ίδρυσαν την Ένωση χειριστών σκύλων οδηγών και ξεκίνησαν να ασκούν συνηγορία υπέρ ενός νομικού πλαισίου που τους επιτρέπει παντού την είσοδο. Σήμερα, η ένωση αυτή αριθμεί περίπου 400 μέλη με σκύλο οδηγό (στη Γαλλία οι χειριστές είναι γύρω στους 1500). Η Pauline Eilers, χειρίστρια σκύλου οδηγού και μέλος της ένωσης χειριστών στη Γαλλία, μας μίλησε για όσα κάνουν, ώστε να βελτιώσουν την προσβασιμότητα.

Μια ένωση για τους χειριστές σκύλων οδηγών

Σχολή Λάρα: Είστε μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Γαλλικής Ένωσης Χειριστών Σκύλων Οδηγών (Association Nationale de Maitres de Chiens Guides). Ποια ήταν η ανάγκη δημιουργίας της Ένωσης;

Pauline Eilers: Στη Γαλλία υπάρχει εδώ και χρόνια νομοθεσία που επιτρέπει την ελεύθερη πρόσβαση σε εκπαιδευμένους και εκπαιδευόμενους σκύλους οδηγούς με τους χειριστές, τους εκπαιδευτές και τους αναδόχους τους. Όσοι δέχονται άρνηση εισόδου, έχουν το δικαίωμα να καλέσουν την αστυνομία και να επιβάλλει πρόστιμο εκείνη τη στιγμή (σ.σ. μπορεί να ανέλθει στα 450 ευρώ). Ακόμα, οι οδηγοί ταξί έχουν και άλλες κυρώσεις, καθώς υπάρχει η δυνατότητα στέρησης της εργασίας για μικρό διάστημα.

Εμείς συλλέγουμε περιστατικά άρνησης εισόδου που έχουν οι ομάδες (χειριστής και σκύλος οδηγός) και τα προωθούμε στην κυβέρνηση για να την ενημερώσουμε και να κάνει νέους νόμους. Επίσης, κρατάμε επαφή με τυφλούς που απέκτησαν σκύλο οδηγό. Επικοινωνούμε μαζί τους αρχικά αφού τον αποκτήσουν, στην συνέχεια μετά από έξι μήνες και σε ετήσια βάση, ώστε να μάθουμε αν όλα είναι καλά. Επίσης εκπαιδεύουμε εταιρείες και επαγγελματίες, όπως τους οδηγούς ταξί και τους εργαζόμενους στις συγκοινωνίες και επισκεπτόμαστε σχολεία για ενημέρωση για τους σκύλους οδηγούς.

Ένα καθολικά αποδεκτό λογότυπο για τους σκύλους βοηθούς

Σχολή Λάρα: Ποιο είναι το μεγαλύτερό σας επίτευγμα ως ένωση χειριστών σκύλων οδηγών;

Pauline Eilers: Το μεγαλύτερο επίτευγμα που καταφέραμε τελευταία είναι το εθνικό λογότυπο για τους σκύλους βοηθούς και οδηγούς! Θα έλεγα ότι ήταν το πιο δύσκολο πράγμα που πετύχαμε αλλά ενωθήκαμε με διάφορες οργανώσεις και έγινε πραγματικότητα. Το λογότυπο αυτό μπορεί να μπει πάνω στο γιλέκο ή το σαμάρι του σκύλου οδηγού. Είναι σημαντικό γιατί π.χ. στα καταστήματα ή οπουδήποτε όλοι αναγνωρίζουν ότι πρόκειται για σκύλο βοηθό ή σκύλο οδηγό.

Οι σκύλοι οδηγοί και η εκπαίδευσή τους

Σχολή Λάρα: Μιλήστε μας για εσάς. Ποια είναι η εμπειρία σας με τους σκύλους οδηγούς;

Pauline Eilers: Το 2015 απέκτησα τον πρώτο σκύλο οδηγό μου. Ήταν μαζί μου για 3 χρόνια και συνταξιοδοτήθηκε πρόωρα, σε ηλικία 5 ετών. Ο σκύλος είχε εκπαιδευθεί με άλλη μέθοδο από ότι ο τωρινός μου. Φορούσε πνίχτη, ένα μεταλλικό κολάρο που σφίγγει το λαιμό του ζώου. Αυτό δεν χρησιμοποιείται πλέον και δεν το χρησιμοποίησα ούτε εγώ, όμως εκπαιδεύτηκε με αυτό. Το πρόβλημα συμπεριφοράς που είχε ήταν πως γάβγιζε ξαφνικά στη θέα άλλων σκύλων χωρίς να δώσει κάποιο σημάδι πριν. Συνήθως ένας σκύλος σε προειδοποιεί όταν θα γαβγίσει, όμως εκείνη το έκανε ξαφνικά. Ήταν αδύνατο να πάω σε μέρη όπου υπήρχαν άλλοι σκύλοι, ενώ οι φίλοι μου δεν ήθελαν να με δουν. Κάποια στιγμή ήταν αδύνατο να την κρατήσω ως σκύλο οδηγό. Έτσι, συνταξιοδοτήθηκε πρόωρα από σκύλος οδηγός. Της βρήκα μια οικογένεια που γνωρίζω καλά και μαθαίνω νέα της.

Ο δεύτερος σκύλος που πήρα έμεινε μαζί μου για λίγους μήνες γιατί δεν ταιριάζαμε. Ήταν πολύ αργός. Συνήθως υπάρχουν τεχνικές για να βοηθήσεις έναν σκύλο να επιταχύνει ή να πάει πιο αργά. Ωστόσο, ήταν ο φυσικός της ρυθμός και ευτυχώς ταίριαξε με άλλη χειρίστρια. Οπότε από τον Ιούνιο του 2020, εν μέσω πανδημίας, είμαι με την Oggie που εκπαιδεύτηκε με τη θετική μέθοδο. Μαζί της είχα πάντα κολάρο και εκπαιδεύτηκε με φαγητό. Εγώ δεν παίρνω φαγητό μαζί μου, παρά μόνο σε ειδικές περιπτώσεις. Μπορεί και δουλεύει καλά με άλλου είδους επιβράβευση, όπως τα χάδια και η λεκτική επιβράβευση.

Τι ισχύει στην Ελλάδα

Στην Ελλάδα οι χειριστές σκύλων οδηγών είναι κάτω των τριάντα και ο θεσμός ξεκίνησε το 2008. Οι χειριστές δεν έχουν συνασπιστεί σε μια αντίστοιχη ένωση, όπως στη Γαλλία και τις ΗΠΑ. Στην υπάρχουσα νομοθεσία, η διατύπωση δεν είναι 100% ξεκάθαρη ως προς τους εκπαιδευόμενους σκύλους οδηγούς. Ωστόσο, έχουν τα ίδια δικαιώματα εισόδου με τους εκπαιδευμένους. Επίσης, στη χώρα μας δεν ισχύει η επιβολή προστίμου εκείνη τη στιγμή σε όσους αρνούνται την είσοδο στους σκύλους οδηγούς, εκπαιδευμένους ή εκπαιδευόμενους, και τον χειριστή /εκπαιδευτή /ανάδοχό τους. Τέλος, δεν υπάρχει κάποιο καθολικά αποδεκτό λογότυπο.