Οι τετράποδοι ήρωές μας

Home / ΓΝΩΡΙΣΤΕ ΜΑΣ / Οι τετράποδοι ήρωές μας

Οι σκύλοι οδηγοί στον κόσμο

Οι σκύλοι οδηγοί τυφλών ανήκουν στους σκύλους βοηθούς, με τη διαφορά ότι συνοδεύουν αποκλειστικά ανθρώπους με οπτική βλάβη. Ο πρώτος σκύλος που απεικονίζεται ως σκύλος οδηγός τυφλών μας πηγαίνει πίσω στον 1ο αι. μ.Χ. σε μια τοιχογραφία στην ιταλική πόλη Ερκολάνο. Ωστόσο, ως θεσμός, οι σκύλοι οδηγοί άρχισαν να αξιοποιούνται μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο σε χώρες, όπως η Γερμανία, η Βρετανία, οι ΗΠΑ. Αρκετοί βετεράνοι πολέμου επέστρεφαν στη γενέτειρά τους με σοβαρά προβλήματα όρασης. Έτσι αναπτύχθηκαν οι πρώτες οργανωμένες σχολές σκύλων- οδηγών τυφλών, αρχικά στη Γερμανία, με πρωτοβουλία του γιατρού Dr Gerhard Stalling, ο οποίος ερευνούσε τις ικανότητες των σκύλων οδηγών. Χάρη σε εκείνον, άνοιξαν πολλές σχολές σκύλων οδηγών στη Γερμανία και οι σκύλοι οδηγοί που αποφοίτησαν από εκεί, κατάφεραν να προσφέρουν μεγαλύτερη αυτονομία τόσο σε βετεράνους πολέμου όσο και σε τυφλούς σε άλλες χώρες. Ένα από τα πιο γνωστά ονόματα που συνέβαλαν στη διάδοση των σκύλων οδηγών είναι και η Dorothy Harrison Eustis, μια ευκατάστατη Αμερικανίδα που εργαζόταν ως εκτροφέας σκύλων στην Ελβετία. Εκεί άρχισε να μελετά τους σκύλους οδηγούς και στη συνέχεια συνίδρυσε την σχολή σκύλων οδηγών The Seeing Eye στις ΗΠΑ με τον τυφλό Morris Frank. Σε εκείνην απευθύνθηκε και η πρώτη σχολή σκύλων οδηγών στη Βρετανία, η Guide Dogs UK,  ώστε να εκπαιδευτεί προσωπικό και να ανοίξει. Στο ενδιάμεσο είχε ιδρυθεί το 1928 και η Scuola Nazionale Cani Guida per Ciechi στην Ιταλία κ.ά. Σήμερα, η Διεθνής Ομοσπονδία Σκύλων Οδηγών έχει μέλη πάνω από 90 σχολές σκύλων οδηγών σε 31 χώρες στον κόσμο.

Ο Αμερικανός Morris Frank με τον σκύλο οδηγό του Buddy. Η The Seeing Eye είναι από τις πιο παλιές σχολές σκύλων οδηγών στον κόσμο.

Οι σκύλοι οδηγοί Λάρα στην Ελλάδα

Στη χώρα μας ο θεσμός των σκύλων οδηγών τυφλών ξεκίνησε το 2008 από την Ιωάννα-Μαρία Γκέρτσου, συνιδρύτρια και πρόεδρο της Σχολής Σκύλων- Οδηγών Τυφλών Λάρα, ψυχολόγο. Ο πρώτος σκύλος οδηγός της, η Λάρα, εκπαιδεύτηκε στο εξωτερικό, ενώ η Μέη που την διαδέχτηκε, είναι ο πρώτος που εκπαιδεύτηκε στην Ελλάδα. Οι σκύλοι που εκπαιδεύονται για σκύλοι οδηγοί στη χώρα μας είναι κυρίως τα λαμπραντόρ, ενώ διεθνώς βλέπουμε και άλλες φυλές, όπως τους γερμανικούς ποιμενικούς. Δύο ζητήματα που μέχρι σήμερα βάζουν φρένο στη γρήγορη διάδοση και αξιοποίηση των σκύλων οδηγών στην Ελλάδα είναι η έλλειψη εκπαιδευτών κινητικότητας & προσανατολισμού με λευκό μπαστούνι που εκπαιδεύουν έναν τυφλό να περπατά με αυτό και η έλλειψη εκπαιδευτών σκύλων οδηγών. Δυστυχώς, δεν υπάρχει κάποιος φορέας που να αναγνωρίζει και να πιστοποιεί κάποια από τις δύο ειδικότητες στη χώρα μας και επομένως να θέτει κριτήρια. Δύο από τους εκπαιδευτές που έχουν εκπαιδεύσει σκύλους οδηγούς στη Σχολή Λάρα έχουν αποφοιτήσει από σχολή σκύλων οδηγών του εξωτερικού, μέλους της Διεθνούς Ομοσπονδίας Σκύλων Οδηγών και χαιρόμαστε που επενδύσαμε στο προσωπικό.

Ας δούμε όμως ποιοι είναι οι σκύλοι οδηγοί που πέρασαν από την ελληνική Σχολή Σκύλων-Οδηγών Τυφλών Λάρα.

Άλεξ: Στην οικογένεια της Λάρα από 09/2022

ξανθό λαμπραντόρ και από πίσω φυλλωσιές δέντρων

Ο Άλεξ είναι παιχνιδιάρης, του αρέσει να βρίσκεται με κόσμο και είναι αρκετά αυτόνομος. Αυτό το διάστημα διανύει το στάδιο της κοινωνικοποίησης και της βασικής υπακοής, δίπλα σε έναν puppy raiser. Η εξειδικευμένη εκπαίδευση του σκύλου οδηγού θα ξεκινήσει στο τέλος του 2023.

Ένας σκύλος οδηγός αποτελεί για τον χειριστή του βοηθό και σύντροφο. Χειριστής και σκύλος οδηγός είναι ομάδα και για ένα διάστημα εκπαιδεύονται από κοινού. Οι εν ενεργεία σκύλοι οδηγοί της Σχολής Σκύλων Οδηγών Λάρα είναι οι εξής:

Ο Πόλο 

κολάζ δύο φωτογραφιών, από αριστερά η Λιάνα χαμογελαστή, καθισμένη σε παγκάκι και ο Πόλο δίπλα στα πόδια της και δεξιά ο Πόλο κουτάβι.

Ο Πόλο (Polo) είναι ένα αρσενικό λαμπραντόρ που ήρθε στην οικογένεια της Σχολής Λάρα το 2022 και μεγάλωσε δίπλα σε εκπαιδεύτρια σκύλων που έγινε η ανάδοχός του. Μέσα στο 2023 έγινε ο σκύλος οδηγός της Λιάνας Καράτζου, δασκάλας γιόγκα και πρώην καθηγήτριας γαλλικών. Του αρέσουν οι λιχουδιές και τα παιχνίδια με άλλους σκύλους, όταν δεν εκτελεί χρέη σκύλου οδηγού.

Η Ράβα (Rava)

σοκολατί λαμπραντόρ με μια καστανή κοπέλα
Η Εύη με την Ράβα

Η Ράβα είναι μια σοκολατί λαμπραντορίνα (Labrador-Retriever). Η εταιρεία Ravago διέθεσε τα χρήματα για την αγορά της και έτσι είχε την τιμή να την ονομάσει. Πέρασε το α’ στάδιο εκπαίδευσης, αυτό της κοινωνικοποίησης με την ανάδοχη εθελόντρια (puppy walker), Κατερίνα Καπασούρη, στην Αθήνα. Πλέον ζει με την χειρίστρια Εύη Σταμάτη, αθλήτρια goalball, στη Θεσσαλονίκη. Συντροφιά τους έχουν και την Κρύσταλ, τον πρώην σκύλο οδηγό της Εύης που συνταξιοδοτήθηκε λόγω ηλικίας.

Ο Μπάμπου (Babbu

Η Ιωάννα-Μαρία Γκέρτσου με τον Μπάμπου. Photo credit: Tasos Eros Batsioulas

Ο Μπάμπου είναι ένα σοκολατί λαμπραντόρ γεμάτο ενέργεια. Κοινωνικοποιήθηκε από τον εθελοντή ανάδοχο Τόμας Χέλμπιγκ και αποτελεί τον τρίτο σκύλο- οδηγό της χειρίστριας Ιωάννας Μαρίας Γκέρτσου. Καθημερινά την ακολουθεί στη δουλειά της στο νοσοκομείο, όπου η ίδια εργάζεται ως ψυχολόγος, μπαίνουν μαζί στα μέσα μαζικής μεταφοράς και πηγαίνουν σε συναντήσεις για τις ανάγκες της Σχολής Λάρα. Πρόλαβε να γνωρίσει τη Μέη και πλέον συμβιώνει με τη χειρίστριά του και μερικές γάτες.

Ο Μάγιο (Mayo

Η Παρασκευή με τον Μάγιο.

Ο Μάγιο είναι ένα μαύρο Labrador-Retriever, που κοινωνικοποιήθηκε από την Πέννυ Στούμπου, και σήμερα είναι ο σκύλος οδηγός της Παρασκευής Κουτσαΐδη που έχει ολική απώλεια όρασης. Η ομάδα ζει στην Αθήνα.

Μας είπε η Παρασκευή για τον Μάγιο: «Χάρη στον Μάγιο, τα αμέτρητα εμπόδια των ελληνικών δρόμων είναι πλέον “αόρατα”, καθώς τα παρακάμπτει με ασφάλεια, προσφέροντάς μου μεγαλύτερη αυτονομία!»

Η Τζαζ (Jazz)

Ο Γιώργος με την Τζαζ.

Η Τζαζ είναι ένα σοκολατί Labrador-Retriever, που κοινωνικοποιήθηκε από τον Δημήτρη Κομινάκη, και σήμερα είναι ο σκύλος οδηγός του Γιώργου Μαρσέλλου που έχει ολική απώλεια όρασης. Η ομάδα ζει στην Κηφισιά.Μας είπε ο Γιώργος για τον σκύλο οδηγό του: «Με την Τζαζ όλοι ενθουσιάζονται όταν μας βλέπουν. Είναι ωραίο που νιώθω να με θαυμάζουν!»

Ο Λέιζι (Lazy

Ο Μανώλης με τον Λέιζι.

Ο Λέιζι είναι ένα μαύρο Labrador-Retriever, που κοινωνικοποιήθηκε από τις Ντέμιαν Κατσαδώρου και Κατερίνα Γκιώνη, και σήμερα είναι ο σκύλος οδηγός του Μανώλη Διαμαντίδη που έχει ολική απώλεια όρασης. Η ομάδα ζει στην Αθήνα. Μας είπε ο Μανώλης για τον σκύλο οδηγό του: «Ο Λέιζι είναι η συντροφιά μου και μου έχει χαρίσει μια ζωή καλύτερη από κάθε προσδοκία. Τα λόγια δεν είναι αρκετά για να το περιγράψω».

Κρύσταλ (Crystal)

Η Εύη με την Κρύσταλ

Η Κρύσταλ είναι ένα ξανθό Labrador-Retriever, ο πρώτος σκύλος οδηγός της Εύης Σταμάτη που έχει ολική απώλεια όρασης. Η Κρύσταλ εξακολουθεί να μένει μαζί της, αλλά ως κατοικίδιο, καθώς η ηλικία της (10 ετών) δεν της επιτρέπει να ασκεί τα καθήκοντά της με την ίδια ενέργεια. Τη θέση της στο ρόλο του σκύλου οδηγού έχει πάρει η Ράβα. Πώς ήταν η Κρύσταλ ως σκύλος οδηγός; Προσηλωμένη και προστατευτική, ακολουθώντας τη χειρίστριά της στις προπονήσεις και στους αγώνες goalball και paracycling (κάποτε η Εύη ασχολήθηκε με αυτό το σπορ), αλλά και σε διαφορετικές έδρες (για κάποιο διάστημα έμειναν στην Κρήτη). Η Εύη μας είχε πει για εκείνην: «Η Κρύσταλ είναι ο λόγος που καταφέρνω να κινούμαι με αυτονομία και ασφάλεια και, παρ’ όλο που αυτό είναι ήδη ανεκτίμητο, είναι πολλά περισσότερα. Είναι προέκταση και οικογένειά μου, η αγάπη στην καθαρότερη μορφή της. Αποτελεί μία αέναη πηγή πληροφόρησης, καθώς δε μου μεταφέρει μόνο όσα χρειάζεται να γνωρίζω καθώς κινούμαστε μαζί στο δρόμο, μα οι αντιδράσεις της σε οποιοδήποτε ερέθισμα κάνουν πληρέστερη την εικόνα μου για τον κόσμο που μας περιβάλλει. Είναι, εν τέλει, η αφορμή να προσπαθώ καθημερινά να γίνομαι καλύτερη». Το δέσιμο που ανέπτυξε η Εύη μαζί της είναι ο λόγος που δεν την αποχωρίζεται.

Ο Μπέρτραμ (Bertram)

Τους πρώτους μήνες της ζωής του ο Μπέρτραμ παρουσίασε ένα πρόβλημα στα πόδια του και χρειάστηκε να υποβληθεί σε δύο χειρουργικές επεμβάσεις. Η δουλειά ενός σκύλου οδηγού είναι απαιτητική και θέλει αντοχές και ο Μπέρτραμ κρίθηκε ακατάλληλος για να ακολουθήσει αυτή την εκπαίδευση. Μένει στην Αθήνα με την ανάδοχό του (puppy walker) Λήδα Χατζηνικολαΐδη.

Η Μπαγκέτ (Baguette) 

Η Μπαγκέτ είναι ένα ξανθό Labrador-Retriever. Κοινωνικοποιήθηκε από τη Μαρία Πιτταρά κι εκπαιδεύτηκε ως σκύλος οδηγός τυφλών. Δυστυχώς δεν κατάφερε να πάρει πτυχίο και σήμερα ζει με την κόρη της Μαρίας, τη Δέσποινα Μαλλιαρού, στον Βόλο.

Η Φλερ (Fleur)

Η Φλερ ζει με την οικογένεια της Μαρίας Γουναροπούλου.

Η Φλερ είναι ένα σοκολατί Labrador-Retriever. Κοινωνικοποιήθηκε από την Αθηνά Κοντοσώρου και δυστυχώς βγήκε από το πρόγραμμα εκπαίδευσης σκύλων οδηγών στο τέλος της κοινωνικοποίησης. Σήμερα ζει με τη Μαρία Γουναροπούλου και την οικογένειά της στη Γλυφάδα.

O Ρίτσαρντ (Richard) 

Ο Ρίτσαρντ.

Ο Ρίτσαρντ είναι ένα ξανθό Labrador-Retriever. Κοινωνικοποιήθηκε από τον Αλέξανδρο Παράσχη κι εκπαιδεύτηκε ως σκύλος οδηγός τυφλών μα δυστυχώς, λίγο αργότερα αποσύρθηκε. Σήμερα ζει με τον Αλέξανδρο Παράσχη.

1.Η Μέη (May, 2007-2021)

Η Μέη, ξανθό Labrador-Retriever, ήταν για 10 χρόνια ο πιστός σκύλος οδηγός της Ιωάννας-Μαρίας Γκέρτσου που έχει ολική απώλεια όρασης. Η Ιωάννα είναι Προέδρος ΔΣ και ιδρυτικό μέλος της Λάρα. Η Μέη έφυγε από τη ζωή στα 14 της χρόνια, έχοντας δώσει και πάρει αρκετή αγάπη, έχοντας κάνει πολλά ταξίδια και γευτεί την αναγνώριση ενός σκύλου οδηγού.

2.Η Λάρα (Lara 2003-2019) 

Η Λάρα, ένα μαύρο Labrador-Retriever, ήταν ο 1ος σκύλος οδηγός της Ιωάννας-Μαρίας Γκέρτσου, ο 1ος σκύλος οδηγός στην Ελλάδα και η αφορμή για την ίδρυση της Σχολής Σκύλων Οδηγών Τυφλών Λάρα. Έφυγε σε ηλικία 16 ετών από φυσικά αίτια.

3.Ο Άφεξ (Aphex 2009-2019)

Ο Άφεξ με τον Αντώνη Ρέλλα.

Ο Άφεξ, ένα ξανθό Labrador-Retriever, ήταν ο σκύλος βοηθός του Αντώνη Ρέλλα, που έχει ακρωτηριασμό άνω και κάτω άκρου. Είχε εκπαιδευτεί κατ’ εξαίρεση από τη Σχολή Σκύλων Οδηγών Τυφλών Λάρα. Έφυγε σε ηλικία 9 ετών από λευχαιμία.

4.Ο Μάριο (Mario 2011-2018) 

Ο Μάριο, ένα ξανθό Labrador-Retriever, είχε κοινωνικοποιηθεί από τον Πάνο Νιστηκάκη και ήταν ο σκύλος οδηγός της Αθανασίας Τσίτου που έχει ολική απώλεια όρασης. Η ομάδα ζούσε στη Θεσσαλονίκη. Ο Μάριο έφυγε σε ηλικία 7 ετών από λευχαιμία.

5.Η Σίσσυ ( Sissy 2009-2019)

Η Σίσσυ ήταν ένα λυκόσκυλο που δεν κατάφερε να γίνει οδηγός τυφλών μα παρέμεινε στο δυναμικό της Σχολής Σκύλων Οδηγών Τυφλών Λάρα, δίπλα στην Αθηνά Κοντοσώρου που έχει μερική απώλεια όρασης. Έφυγε σε ηλικία 10 ετών από καρκίνο.

6.Η Ντάιαμοντ (Diamond 2012-2017) 

H Ντάιαμοντ, ένα μαύρο Labrador-Retriever που κοινωνικοποιήθηκε από τον Δημήτρη Παπάζογλου, ήταν ο σκύλος οδηγός του Τάκη Κόλια που έχει ολική απώλεια όρασης. Έφυγε απρόσμενα το 2017 σε ηλικία 5 ετών από δηλητηρίαση.

7. Η Μέρσι (έφυγε το 2022

Η Andrea με την Mercy.

Η Μέρσι ήταν ένα μαύρο Labrador-Retriever και για πολλά χρόνια ο σκύλος οδηγός της Andrea Applebee που έχει μερική απώλεια όρασης. Μας ήρθαν από τις ΗΠΑ και ζούσαν μόνιμα στην Ελλάδα, με μερική υποστήριξη από την σχολή Λάρα. Η Μέρσι έφυγε τις τελευταίες μέρες του 2022 από νόσο. 

Μετάβαση στο περιεχόμενο